Mammografia a USG – czym różnią się te badania i kiedy należy je wykonać?

Zarówno Mammografia, jak i USG, to badania obrazowe piersi, które pozwalają wykryć zmiany, zarówno te niezłośliwe, jak i złośliwe. Wiele pacjentek nie wie, kiedy powinno wykonywać się mammografię, a kiedy USG i z czego wynikają te różnice. Wyjaśniamy najważniejsze różnice między mammografią a USG.

Na czym polega mammografia, a na czym USG?

Mammografia jest badaniem obrazującym, wykorzystującym promieniowanie rentgenowskie. Z kolei USG opiera się o działanie ultradźwięków. Jedną z ważniejszych różnic jest więc bezpieczeństwa badania – USG jest całkowicie bezpieczne, podczas gdy mammografia nie może być wykonywana zbyt często lub np. u kobiet w ciąży. Najważniejszą jednak różnicą między mammografią a USG jest sposób obrazowania zmian. W badaniu USG nowotwory widoczne są jako ciemne zmiany, zaś w mammografii (i innych badaniach rentgenowskich) zmiany nowotworowe są jasne. Ma to ogromne znaczenie ze względu na budowę piersi u kobiet w różnym wieku.

Mammografia a USG – kiedy należy wykonywać badania?

U kobiet młodych, do 35.-40. roku życia pierś w dużej mierze zbudowana jest z tkanki gruczołowej, która wykazuje zdolności produkcji pokarmu. Z wiekiem, a także po pierwszej ciąży, proporcje w budowie piersi kobiety ulegają zmianie – tkankę gruczołową stopniowo zastępuje tkanka tłuszczowa. Proces ten może jednak zahamować np. hormonalna terapia zastępcza.

Tkanka gruczołowa w badaniach obrazowych jest jasna, z kolei tkanka tłuszczowa jest ciemna. Aby więc zmiany nowotworowe, które w USG są ciemne, a w mammografii jasne, metodę badania piersi należy dostosować przede wszystkim do budowy piersi:

  • u kobiet do 40. roku życia zaleca się wykonywanie USG
  • u kobiet po 45 roku życia zaleca się wykonywanie mammografii

Jednocześnie należy pamiętać, że decyzja o konkretnym badaniu uzależniona powinna być od indywidualnej sytuacji pacjentki. Lekarz kierujący na badania musi wziąć pod uwagę nie tylko wiek pacjentki, ale także stosowane terapie hormonalne czy ciążę.

Kiedy mammografia nie wystarcza?

Niekiedy lekarz może podjąć decyzję o wykonaniu obu badań. Dzieje się tak najczęściej w przypadku, gdy mammografia ujawnia zmiany. Niestety badanie to nie daje odpowiedzi, jakie konkretnie są to zmiany – w obrazowaniu torbiele, guzki i inne zmiany wyglądają tak samo. W takiej sytuacji – w większości przypadków – badanie USG piersi pozwoli odróżnić rodzaj zmiany, a w przypadku wątpliwości możliwe jest wykonanie biopsji igłowej.

Badania przesiewowe raka piersi

Rak piersi jest najczęściej diagnozowanym u kobiet nowotworem złośliwym i drugim – po raku płuc i oskrzeli – nowotworem, na którego najczęściej umierają kobiety w Polsce. W 2020 roku oficjalnie stwierdzono, że na przestrzeni dwóch dekad liczba zachorowań wzrosła o 10 tysięcy rocznie i obecnie sięga około 25 tysięcy przypadków rocznie. Wśród czynników ryzyka wymienia się przede wszystkim predyspozycje genetyczne. Nieustannie trwają badania nt. wpływu antykoncepcji hormonalnej na zachorowania. Obecnie większość naukowców zajmuje stanowisko, że ryzyko zachorowania na raka piersi może się zwiększać u kobiet, przyjmujących dłużej niż 8 lat antykoncepcję dwuskładnikową z progesteronem i estrogenami. Na ryzyko zachorowania na raka bardziej narażone są kobiety po 50. roku życia oraz kobiety, które nie rodziły.

Wcześnie wykryty rak piersi daje bardzo dobre rokowania – w wielu przypadkach nie jest konieczna amputacja piersi. Aby wcześnie wykryć chorobę, należy przynajmniej raz w miesiącu wykonywać samobadanie piersi. Badanie powinien wykonywać też lekarz ginekolog, który również powinien kierować na przesiewowe badania USG lub mammografię. Taka profilaktyka znacząco ułatwia szybkie wykrycie nowotworu i podjęcie skutecznego i stosunkowo najmniej obciążającego leczenia onkologicznego.

Na USG piersi zapraszamy do H-T. Centrum Medyczne!