Profil lipidowy określany jest na podstawie badań przesiewowych, które wykonuje się w celu profilaktyki i diagnostyki chorób sercowo-naczyniowych, miażdżycy, choroby wieńcowej, a także w przypadku leczenia niektórych chorób, np. padaczki. Jakie informacje uzyskujemy po zbadaniu profilu lipidowego, jakie są normy i jak często należy powtarzać badania krwi pod kątem profilu lipidowego?

O czym mówi nam profil lipidowy?

Przy określaniu profilu lipidowego określane są 4 parametry:

• stężenie cholesterolu całkowitego (CHOL) – badanie wykonywane w kierunku zaburzeń gospodarki lipidowej (dyslipidemii)
• stężenie cholesterolu HDL – tzw. dobry cholesterol; lipoproteiny o dużej gęstości, które zapobiegają składowania się w naczyniach krwionośnych tzw. złego cholesterolu
• stężenie cholesterolu LDL – tzw. zły cholesterol, lipoproteiny o małej gęstości, których nadmiar składuje się w naczyniach krwionośnych w postaci blaszek miażdżycowych
• stężenie trójglicerydów – określa stężenie tłuszczów prostych w organizmie

Lipidy mają ogromnie ważne znaczenie dla ludzkiego organizmu – cholesterol jest budulcem błon komórkowych, otoczki mielinowej tkanek w układzie nerwowym. Jest również niezbędny do produkcji kwasów żółciowych, hormonów steroidowych oraz niektórych witamin. Jednak jego zbyt duże stężenie LDL, prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych: zwiększa ryzyko miażdżycy, choroby wieńcowej, udaru, wylewu, zawału serca. Obecnie choroby sercowo-naczyniowe są najczęstszą przyczyną zgonów w Polsce, dlatego ich profilaktyka i leczenie są tak ważne.

Jak często badać profil lipidowy?

Jeśli nie ma innych wskazań, profil lipidowy należy zbadać pierwszy raz w wieku lat 20, a następnie powtarzać badania nie rzadziej niż co 5 lat. Najlepiej jednak lipidogram badać co 3 lata, a kobiety po 40. roku życia oraz mężczyźni po 35. roku życia powinni powtarzać badania co 2 lata. Natomiast osoby o podwyższonym ryzyku powinny wykonywać badania co rok:

• osoby z nadwagą i osoby otyłe
• cukrzycy
• osoby z predyspozycjami genetycznymi
• osoby z przewlekłymi stanami zapalnymi
• osoby z chorobami metabolicznymi
• osoby z chorymi nerkami
• osoby z nadciśnieniem tętniczym
• palacze
• osoby z chorą wątrobą
• osoby z dyslipidemią (zaburzenia gospodarki lipidowej) – badania co pół roku

Profil lipidowy – normy dla dorosłej osoby

Wyniki badań krwi powinny być odczytywane przez lekarza, który interpretując wyniki ma na względzie indywidualny przypadek – ogólny stan zdrowia pacjenta, przebyte choroby, przyjmowane leki i inne. W interpretacji profilu lipidowego uwzględniane są normy (wg WHO):

• cholesterol całkowity: <180 mg/dl lub <4,7 mmol/l
• frakcja HDL: >50 mg/dl lub >1,3 mmol/l
• frakcja LDL: <100 mg/dl lub <2,6 mmol/l
• trójglicerydy: <100 mg/dl lub <1,2 mmol/l

Coraz częściej naukowcy podkreślają, że normą dla cholesterolu całkowitego powinna być wartość <160 mg/dl, a jednostkowe badania wykazują, że ryzyko miażdżycy i choroby wieńcowej nie występuje u osób, u których parametr ten nie przekracza wartości <140 mg/dl.

Jak przygotować się do badania profilu lipidowego?

Przygotowując się do badania profilu lipidowego, należy:

• ostatni posiłek spożyć do 12 godzin przed badaniem – badanie na czczo
• przed badaniem nie pić kawy, herbaty, jedynie szklankę przegotowanej lub mineralnej wody
• dobę przed badaniem powstrzymać się od dużego wysiłku fizycznego
• cztery doby przed badaniem powstrzymywać się od spożycia alkoholu
• cztery doby przed badaniem unikać stresu
• nie zmieniać nawyków żywieniowych – nie głodzić się, nie przejadać

Stosowanie się do powyższych zaleceń pozwoli uzyskać obiektywne wyniki i prawidłowo określić profil lipidowy. Zapraszamy do H-T. Centrum Medycznego na profilaktyczne badania, które pozwolą wykluczyć rozwój groźnych chorób lub podjąć odpowiednie leczenie.